Zakończyła się realizacja głównego zadania w Projekcie „Remediacja terenów zanieczyszczonych w rejonie dawnych ZCH „Zachem” w Bydgoszczy w celu likwidacji zagrożeń zdrowotnych i środowiskowych, w tym dla obszaru Natura 2000 Dolina Dolnej Wisły oraz Morza Bałtyckiego” pn. „Prowadzenie działań remediacyjnych”, w ramach którego zaprojektowana i wybudowana została innowacyjna instalacja remediacyjna.

Instalacja ta pracowała nieprzerwanie od września 2021 r. i w tym czasie przepompowano i oczyszczono ponad 1 200 000 m³ wód podziemnych z substancji charakterystycznych dla profilu produkcyjnego dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM”.

Już badania kontrolne prowadzone w warunkach działań remediacyjnych, w trakcie trwania oczyszczania terenu wykazywały, że następuje stopniowa poprawa stanu środowiska gruntowo-wodnego w obszarze remediacji (26,9 ha). Na podstawie analizy stanu zanieczyszczenia gruntów prowadzonej od lipca 2019 do lipca 2022 r. stwierdzono zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń w gruntach o ponad 55%! Z kolei wyniki analizy porównawczej mającej na celu zestawienie i porównanie wyników badań wód podziemnych pobranych w ramach badań wód do tzw. stanu „wyjściowego” oraz trzech kolejnych serii badań kontrolnych nad prowadzoną remediacją terenów zanieczyszczonych w rejonie dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM” w Bydgoszczy pokazały spadek ładunku substancji, które mogą mieć negatywny wpływ na stan wód podziemnych. Ogólna tendencja mineralizacji wód podziemnych z uwagi na pracę instalacji była malejąca.

Po zakończeniu realizacji zadania, do kwietnia br. prowadzono badania środowiska gruntowo-wodnego kompleksowo weryfikujące skuteczność działań remediacyjnych.

Badania te wykazały, że grunty w obszarze remediacji o powierzchni 26,9 ha spełniają wymagania dla gruntów III klasy zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi. Ponadto, we wszystkich próbkach wody podziemnej przebadane elementy fizykochemiczne zostały zaklasyfikowane do I, II i III klasy jakości zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 11 października 2019 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu jednolitych części wód podziemnych.

Wskazane wyżej okoliczności świadczą o tym, że instalacja podczas swojej pracy usunęła ze środowiska m.in. ponad 26 Mg substancji organicznych charakteryzowanych parametrem OWO (ogólny węgiel organiczny) oraz ponad 4,5 Mg szkodliwych substancji fenolowych. Potwierdza to słuszność i skuteczność przyjętych rozwiązań, których celem było zatrzymanie chmury zanieczyszczeń z kompleksu składowisk odpadów „Zielona” oraz oczyszczenie terenu o powierzchni 26,9 ha z zanieczyszczeń charakterystycznych dla profilu produkcyjnego dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM” S.A. Osiągnięcie zakładanego w ww. projekcie efektu ekologicznego to istotny krok w kierunku likwidacji zagrożenia dla zdrowia ludzi i stanu środowiska, w tym obszaru Natura 2000 Dolina Dolnej Wisły.

Niezależnie od powyższego, w celu utrzymania bariery hydrodynamicznej wytworzonej przez instalację oraz usunięcia dodatkowego ładunku zanieczyszczeń stanowiących zagrożenie dla zdrowia ludzi i stanu środowiska, w najbliższych dniach planowane jest zawarcie umowy na poddziałanie uzupełniające polegające na dalszych działaniach remediacyjnych, które będą prowadzone do końca 2023 roku.