W bliskim sąsiedztwie dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM” S.A. zlokalizowane są obszary zamieszkałe przez bydgoszczan, w tym osiedla: Awaryjne, Łęgnowo-Wieś, i miejscowości: Plątnowo i Otorowo. Negatywny wpływ zanieczyszczenia środowiska gruntowo-wodnego, związanego z kompleksem składowisk odpadów „Zielona”, na życie społeczności lokalnej jest związane z: migracją chmury zanieczyszczonych wód podziemnych, zanieczyszczaniem nowych obszarów zamieszkałych, dopływem skażonych wód do studni gospodarskich oraz potencjalnymi ekshalacjami gazów w dolinie Wisły. Największemu zagrożeniu podlegają mieszkańcy Łęgnowa, którzy narażeni są na bezpośredni kontakt z organicznymi substancjami chemicznymi, często toksycznymi o charakterze kancerogennym i mutagennym. 

Bydgoskie osiedle Łęgnowo-Wieś zostało powołane w roku 1998 na drodze uchwały miasta: Uchwała Nr LI/893/98 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 30 marca 1998 r. w sprawie utworzenia Osiedla Łęgnowo-Wieś jako jednostki pomocniczej Miasta Bydgoszczy. Historycznie jednak Łęgnowo Wieś ma tradycje ponad 100-letnie. Tradycyjnie osiedle to od zarania było podzielone na dwie części: osiedle Łęgnowo, wcześniej nazywane Łęgnowo I lub Czersk Polski, a także Łęgnowo-Wieś nazywane Łęgnowo II lub Czersk Niemiecki. Początków osady można się jednak doszukiwać już w XVI wieku.

Osiedle Łęgnowo I powstało w czasie trwania II wojny światowej w związku z budową DAG Fabrik Bromberg. Osiedle utworzono w miejscu wcześniej założonej kolonii olęderskiej, już na początku XVII wieku. Osiedle miało służyć jako dzielnica mieszkalna, zbudowana z 6 domów dwurodzinnych oraz baraków dla służby. Dla wyższych rangą oficerów Rzeszy Niemieckiej wybudowano także kasyno oficerskie, jak i stajnie dla koni. W 1954 r. teren dawnej DAG Fabrik Bromberg włączono do Bydgoszczy.

Łęgnowo-Wieś z kolei jest drugą częścią osiedla, które jest położone w dolinie Wisły. Z końcem XVI wieku była to wieś królewska o nazwie Łąg. Wieś Łęgnowo założono w roku 1603 na prawie olęderskim. W kolejnych latach, aż do XIX wieku mieszkańcami tego terenu byli w większości osadnicy niemieccy wyznania ewangelicko-unijnego. Na przełomie 1910 i 1911 roku w centralnym punkcie wsi zbudowano kościół ewangelicki oraz cmentarz. Po roku 1945 wysiedlonych Niemców zastąpili polscy osadnicy. Kościół poewangelicki przekazano katolikom, a w 1968 roku powołano parafię pod wezwaniem Matki Boskiej Królowej Polski. Łęgnowo-Wieś włączono w 1977 roku do terytorium miasta Bydgoszczy. 

Problem zanieczyszczenia wód na obszarze terasy Wisły, w granicach obecnego osiedla Łęgnowo-Wieś jest znany od mniej więcej końca lat 60. XX wieku. Wskutek intensywnej eksploatacji ujęć wód podziemnych przez Zakłady Chemiczne „ZACHEM” S.A., nastąpiło wówczas skażenie płytkich wód podziemnych na tym obszarze, a także gleb i gruntów, co uniemożliwiło ich użytkowanie przez mieszańców. W zamian za powstałą szkodę mieszkańcy obecnego osiedla Łęgnowo-Wieś otrzymali darmową dostawę wody wodociągowej w ilości do 18 m3/h na koszt Zakładów Chemicznych „ZACHEM” S.A., bezspornego sprawcy skażenia płytkich wód podziemnych i wód powierzchniowych. Darmowe dostawy wody dla mieszkańców zanieczyszczonych terenów nałożone na Zakłady Chemiczne „ZACHEM” S.A. decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 21 kwietnia 1969 r. miały być prowadzone „do czasu całkowitego ustąpienia powstałej szkody”, tj. do oczyszczenia lub samooczyszczenia skażonych wód podziemnych. Powinności dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM” S.A. w zakresie kompensacji szkód środowiskowych w stosunku do lokalnej społeczności zostały potwierdzone przez Urząd Miejski w Bydgoszczy w roku 1981, gdzie odrzucony został wniosek „ZACHEM”-u o zaprzestanie darmowych dostaw wody dla mieszkańców Łęgnowa i Plątnowa. W piśmie UM w Bydgoszczy skierowanym do Zakładów Chemicznych potwierdzono uzasadnione pod względem prawnymi i moralnym roszczenia mieszkańców Łęgnowa i Plątnowo wskazując jednocześnie na konieczność prowadzenia dostaw wody aż „do czasu ustąpienia powstałej szkody”. 

Stan zanieczyszczenia środowiska w rejonie dawnych ZCh „ZACHEM” wg danych z końca lat 80. XX wieku (wg Narwojsz, 1989 zmienione)

 

Po licznych dyskusjach toczących się na obszarze Łęgnowa-Wsi, czy zanieczyszczenie spowodowane działalnością dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM” S.A. nadal ma negatywny wpływ na środowisko czy też nie, odpowiedź na wszelkie wątpliwości przyniosły badania Urzędu Miasta w Bydgoszczy zlecone w listopadzie 2016 roku. Wyniki badań jakości wód w płytkich studniach gospodarskich na terenie osiedla Łęgnowo-Wieś wskazały, iż w jednej, spośród losowo wybranych 5 studni przydomowych, stwierdzono występowanie wysokich stężeń fenoli oraz dodatkowo aniliny i toluidyny. Pozostałe związki organiczne oznaczone w tych studniach są wskaźnikowymi dla profilu produkcyjnego dawnych Zakładów Chemicznych „ZACHEM” S.A. i z całą pewnością mogą pochodzić tylko z jego obszaru. 

.